กรณีเทศบาลนครแห่งหนึ่งเบิกจ่ายเงินอุดหนุนเฉพาะกิจไม่ได้ เนื่องจากปัญหา พรบ.งบประมาณวิธีการงบประมาณ พ.ศ. 2561
ผู้ตรวจการแผ่นดินได้รับเรื่องร้องเรียนจากสำนักงานเทศบาลแห่งหนึ่ง เรื่องการเบิกจ่ายเงินอุดหนุนเฉพาะกิจ ประจำปีงบประมาณ พ.ศ. 2561 – 2562 พับไป โดยผลของกฎหมายตามพระราชบัญญัติวิธีการงบประมาณ พ.ศ. 2561 เนื่องจากไม่สามารถเบิกจ่ายงบประมาณ ได้ทันภายในวันที่ 30 กันยายน 2563 จึงได้สอบถามไปทางกรมบัญชีกลางซึ่งกรมบัญชีกลางได้มีหนังสือตอบกลับมาว่า พระราชบัญญัติวิธีการงบประมาณ พ.ศ. 2561 มาตรา 55 กำหนดให้กรณีที่ได้มีการกันเงินและขอขยายเวลาเบิกเงินจากคลังไว้ก่อนพระราชบัญญัติวิธีการงบประมาณ พ.ศ. 2561 มีผลใช้บังคับ ให้ดำเนินการเบิกจ่ายให้แล้วเสร็จ ภายในวันที่ 30 กันยายน 2563 กรณีองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นที่ไม่สามารถเบิกจ่ายงบประมาณ ปี พ.ศ. 2555 -2562 ได้ทันภายในระยะเวลาที่กำหนด ทำให้งบประมาณนั้นต้องถูกพับไปโดยผลของกฎหมาย
จากผลกระทบดังกล่าวทำให้องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น ไม่สามารถเบิกจ่ายงบประมาณได้ทัน ภายในวันที่ 30 กันยายน 2563 เนื่องจากผู้รับจ้างไม่สามารถส่งงานโครงการก่อสร้างอุทยานการเรียนรู้ (TK PARK) งวดที่ 20 ซึ่งเป็นงวดสุดท้าย และไม่สามารถเบิกจ่ายงบประมาณ งวดที่ 1 ในโครงการอาคารเรียนโรงเรียนเทศบาล 3 (วัดพุทธภูมิ) ได้ทัน ภายในวันที่ 30 กันยายน 2563 เนื่องจากโครงการดังกล่าว มีงานรื้อถอนอาคารเดิม จึงทำให้ระยะเวลา การก่อสร้างข้ามไปถึงต้นปีงบประมาณ พ.ศ. 2564
ผู้ตรวจการแผ่นดินได้มอบหมายให้เจ้าหน้าที่ตรวจสอบข้อเท็จจริง และมีข้อเสนอให้กรมส่งเสริมการปกครองท้องถิ่นดำเนินการประสานงาน รวบรวม และกลั่นกรองโครงการขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นที่ประสบปัญหาไม่สามารถเบิกจ่ายงบประมาณได้ทัน และไม่สามารถ โอนงบประมาณรายจ่ายประจำปีที่ไม่มีความจำเป็นต้องใช้จ่ายหรือมีความจำเป็นน้อยกว่า หรือไม่มีเงินสะสมเพียงพอ ที่จะนำไปจ่ายให้กับคู่สัญญา และมีความจำเป็นต้องขอรับจัดสรรงบประมาณรายจ่ายงบกลาง เสนอต่อรัฐมนตรีว่าการกระทรวงมหาดไทย เพื่อดำเนินการขอรับกำรจัดสรรงบประมาณรายจ่ายงบกลาง ปีงบประมาณ พ.ศ. 2564 ตามหลักเกณฑ์วิธีการที่กำหนดไว้ตำมพระราชบัญญัติวิธีการงบประมาณ พ.ศ. 2561 และระเบียบว่าด้วยการบริหารงบประมาณรายจ่ายงบกลาง รายการเงินสำรองจ่ายเพื่อกรณีฉุกเฉินหรือจำเป็น พ.ศ. 2562 และให้สำนักงบประมาณพิจารณาจัดสรรงบประมาณรายจ่ายงบกลาง ปีงบประมาณ พ.ศ. 2564 ให้กับโครงการขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นซึ่งกรมส่งเสริมการปกครองท้องถิ่นได้พิจารณากลั่นกรองและเสนอผ่านกระทรวงมหาดไทย
รวมถึงให้กรมส่งเสริมการปกครองท้องถิ่นรายงานเสนอกระทรวงมหาดไทยเพื่อแจ้ง ผู้ว่าราชการจังหวัด ติดตาม กำกับดูแล การบริหารจัดการและเบิกจ่ายงบประมาณขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น ให้สอดคล้องกับพระราชบัญญัติวิธีการงบประมาณ พ.ศ. 2561 โดยเฉพาะอย่างยิ่งในระยะแรกที่กฎหมายมีผล ใช้บังคับ และให้ชี้แจง ทำความเข้าใจและให้คำแนะนำองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นให้ดำเนินกำรจัดทำร่างขอบเขตงาน (TOR) และดำเนินกระบวนการจัดซื้อจัดจ้างล่วงหน้า เพื่อให้สามารถเบิกจ่ายงบประมาณได้ตำมกำหนดเวลา เพื่อให้การบริหารงบประมาณมีประสิทธิภาพและเป็นการรักษาวินัยการเงินการคลังของประเทศต่อไป
ทั้งนี้ ให้หัวหน้าหน่วยงานของรัฐข้างต้นดำเนินการให้เป็นไปตามข้อเสนอแนะดังกล่าวภายใน 120 วัน นับตั้งแต่วันที่ได้แจ้งข้อเสนอแนะของผู้ตรวจการแผ่นดิน โดยให้สำนักงานผู้ตรวจการแผ่นดินแจ้งผลการวินิจฉัยให้ผู้ร้องเรียนทราบ และให้ปลัดกระทรวงมหาดไทย อธิบดีกรมบัญชีกลาง อธิบดีกรมส่งเสริมการปกครองท้องถิ่น และผู้อำนวยการสำนักงบประมาณทราบและดำเนินการในส่วนที่เกี่ยวข้องต่อไป
