ผู้ตรวจการแผ่นดินแก้ไขปัญหาความเดือดร้อน กรณี สำนักงานสลากกินแบ่งรัฐบาล ออกประกาศสำนักงานสลากกินแบ่งรัฐบาล เรื่อง การปรับเปลี่ยนหลักเกณฑ์ วิธีการ และเงื่อนไขการจำหน่ายสลาก กินแบ่งรัฐบาล โครงการซื้อ – จองล่วงหน้า ได้เพียงสิทธิรายละ 3 เล่ม ทำให้ผู้ค้ารายย่อยได้รับความเดือดร้อน

โครงการซื้อ – จองล่วงหน้าสลากกินแบ่งรัฐบาล มีวัตถุประสงค์เพื่อเปิดโอกาสให้ผู้ค้ารายย่อยตัวจริงสามารถซื้อสลากกินแบ่งรัฐบาลได้โดยตรงจากสำนักงานสลากกินแบ่งรัฐบาล โดยไม่ต้องผ่านพ่อค้าคนกลางตามมาตรการแก้ไขปัญหาสลากเกินราคา เฟสที่ 2 ของสำนักงานสลากกินแบ่งรัฐบาล โดยมีลักษณะเป็นโครงการที่ต้องแข่งขันทำรายการ ไม่สามารถทำรายการได้ทุกราย เนื่องจากจำนวนสลากที่จำหน่ายในระบบซื้อ – จองล่วงหน้าสลากกินแบ่งรัฐบาลน้อยกว่าจำนวนผู้มีสิทธิ ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2558 ที่เริ่มโครงการ ตั้งแต่แรกจนถึงปัจจุบัน ดังนั้น ผู้มีสิทธิทำรายการซื้อ – จองล่วงหน้าสลากกินแบ่งรัฐบาลที่อยู่ในระบบทุกราย จึงมีโอกาสที่จะทำรายการได้หรือไม่ได้สลากไปจำหน่ายในแต่ละงวดเป็นเรื่องที่ไม่สามารถกำหนดได้

ทั้งนี้ โครงการซื้อ – จองล่วงหน้าสลากกินแบ่งรัฐบาล แบ่งออกเป็นสองส่วนด้วยกันคือ ส่วนแรกเป็นการซื้อสลากฯ ที่สำนักงานสลากกินแบ่งรัฐบาล ได้จัดเตรียมไว้จำนวนหนึ่ง (สลากที่ตัวแทนจำเหน่ายไม่มารับตามจำนวนโควตา) สำหรับจำหน่ายตรงกับงวดที่มีการสั่งซื้อ (สลากซื้อ) และส่วนที่สองเป็นการจองล่วงหน้าสลากสำหรับงวดถัดไป (สลากจอง)

เดิมผู้ร้องเรียนและผู้ค้ารายย่อยสามารถทำรายการซื้อ – จองล่วงหน้าสลากกินแบ่งรัฐบาลได้รายละ 5 เล่ม แต่เมื่อวันที่ 13 มกราคม 2566 สำนักงานสลากกินแบ่งรัฐบาล ได้ออกประกาศสำนักงานสลากกินแบ่งรัฐบาล เรื่อง การปรับเปลี่ยนหลักเกณฑ์ วิธีการ และเงื่อนไขการจำหน่ายสลากกินแบ่งรัฐบาล โครงการซื้อ – จองล่วงหน้าสลากกินแบ่งรัฐบาล (ฉบับที่ 11) มีรายละเอียดดังนี้

ข้อ 1 กำหนดให้ผู้ซื้อ – จองล่วงหน้าสลากกินแบ่งรัฐบาลทำรายการซื้อ – จองล่วงหน้าสลากกินแบ่งรัฐบาลผ่านช่องทางแอปพลิเคชันเป๋าตัง เพียงช่องทางเดียว (กำหนดช่องทางการทำรายการ)

ข้อ 2 กำหนดให้ผู้ซื้อ – จองล่วงหน้าสลากกินแบ่งรัฐบาล สามารถทำรายการซื้อ – จองล่วงหน้าสลากกินแบ่งรัฐบาล แบบได้สิทธิรายละ 3 เล่ม หากมีสลากที่จำหน่ายไม่หมด หลังเวลา 12.00 น. สามารถทำรายการได้อีกครั้ง ในวันเดียวกัน ตั้งแต่เวลา 15.00 น. ถึง 16.00 น. (กำหนดสิทธิในการทำรายงาน)

ข้อ 3 ให้เริ่มดำเนินการตามข้อ 1 – ข้อ 2 ตั้งแต่การจำหน่ายสลากจองงวดวันที่ 1 เมษายน 2566 (ทำรายการสลากจองในวันที่ 5 มีนาคม 2566) เป็นต้นไป

ซึ่งผู้ร้องเรียนเห็นว่าข้อ 2 ของประกาศดังกล่าวที่กำหนดให้ “ผู้ซื้อ – จองล่วงหน้าสลาก กินแบ่งรัฐบาล สามารถทำรายการซื้อ – จองล่วงหน้าสลากกินแบ่งรัฐบาล แบบได้สิทธิเพียงรายละ 3 เล่ม” ทำให้ ผู้ร้องเรียนและผู้ค้ารายย่อยได้รับความเดือดร้อน

สำนักงานสลากกินแบ่งรัฐบาลได้แก้ไขปัญหาเกี่ยวกับจำนวนสลากในระบบซื้อ – จองล่วงหน้า มาโดยตลอด แต่สำนักงานสลากกินแบ่งรัฐบาลยังคงได้รับข้อร้องเรียนเกี่ยวกับสลากซื้อ – จองล่วงหน้าสลาก กินแบ่งรัฐบาลที่มีจำนวนน้อยไม่เพียงพอ สำหรับผู้มีสิทธิทำรายการ ซื้อ – จองล่วงหน้าสลากกินแบ่งรัฐบาล ดังนั้น ในการแก้ปัญหาดังกล่าว สำนักงานสลากกินแบ่งรัฐบาลจึงได้เชิญผู้ที่เกี่ยวข้องทุกภาคส่วนมาร่วมหารือ เพื่อหาแนวทางแก้ไขปัญหาให้ผู้ซื้อ – จองล่วงหน้าสลากกินแบ่งรัฐบาลสามารถเข้าถึงการทำรายการซื้อ – จองล่วงหน้าสลากกินแบ่งรัฐบาล ให้ได้รับสลากไปจำหน่ายอย่างทั่วถึง

ผลจากการประชุมดังกล่าว สำนักงานสลากกินแบ่งรัฐบาลได้นำเสนอต่อคณะกรรมการสลาก กินแบ่งรัฐบาล ซึ่งที่ประชุมมีมติรับทราบผลการประชุมหารือและเห็นชอบให้ผู้ซื้อ – จองล่วงหน้าสลากกินแบ่งรัฐบาล ทำรายการด้วยตนเองตามความสมัครใจไม่ต้อง สุ่มคัดเลือก (Random) ทั้งนี้ โดยจัดสรรสลากแบบได้สิทธิรายละ 3 เล่ม และประสานกับ บมจ.ธนาคารกรุงไทย เพื่อให้ดำเนินการได้โดยเร็ว สำนักงานสลากกินแบ่งรัฐบาลจึงได้ออกประกาศ เรื่อง การปรับเปลี่ยนหลักเกณฑ์ วิธีการ และเงื่อนไขการจำหน่ายสลากกินแบ่งรัฐบาลโครงการซื้อ – จองล่วงหน้าสลากกินแบ่งรัฐบาล (ฉบับที่ 11) ลงวันที่ 13 มกราคม 2566 ข้อ 2.2 ระบุว่า “ผู้ซื้อ – จองล่วงหน้าสลากกินแบ่งรัฐบาล สามารถทำรายการ ซื้อ – จองล่วงหน้าสลากกินแบ่งรัฐบาล แบบได้สิทธิรายละ 3 เล่ม หากมีสลากที่จำหน่ายไม่หมด หลังเวลา 12.00 น. สามารถทำรายการได้อีกครั้งในวันเดียวกัน ตั้งแต่เวลา 15.00 น. ถึง 16.00 น.” ปัจจุบันผู้ซื้อ – จองล่วงหน้าสลากกินแบ่งรัฐบาลในระบบทุกรายสามารถทำรายการได้ทุกราย โดยได้รับสลากไปรายละ 3 เล่ม และสามารถทำรายการได้รอบ 2 อีกจำนวนหนึ่ง ซึ่งหากทำรายการได้ในรอบ 2 จะได้รับสลากไปอีกรายละ 3 เล่ม รวมเป็น 6 เล่ม